“Over twee jaar is spam opgelost.”
Dat was de gedurfde uitspraak van Bill Gates, destijds Chief Software Architect van Microsoft, tijdens het Wereld Economisch Forum van 2004 in Davos. Maar hoe is het daarna écht gegaan met het e-mailprobleem dat we allemaal kennen: spam?

Laten we even teruggaan in de tijd.

🧠 De visie: digitale postzegels en rekensommen

Tijdens zijn toespraak stelde Gates een aantal ideeën voor om spam te bestrijden:

Verplichten van verzenders om rekenpuzzels op te lossen (vergelijkbaar met het huidige Proof-of-Work-principe).
Invoering van een monetair systeem, waarbij verzenders een klein bedrag moesten betalen – een soort digitale postzegel – om een e-mail te verzenden.

Betrouwbare contacten, zoals familie en vrienden, zouden worden vrijgesteld van deze kosten.

“Op de lange termijn zal de monetaire methode dominant zijn.”
— Bill Gates, 2004

Een interessante theorie… maar de praktijk bleek anders.

📈 Wat er echt gebeurde: een explosie van spam

In 2007, drie jaar na Gates’ voorspelling, bereikte spam juist een piek:

Er werden dat jaar naar schatting 10,8 biljoen spam-mails verzonden.
Dat waren er meer dan de 10,5 biljoen legitieme e-mails.
In 2008 bestond zelfs 92% van het wereldwijde e-mailverkeer uit spam (volgens het Cisco Security Report 2009).

Het betaalsysteem van Gates werd nooit ingevoerd. Gebruikers wilden niet betalen om een e-mail te verzenden en een wereldwijde implementatie bleek onhaalbaar.

🤖 Vandaag: een evoluerend gevecht tegen spam

Gelukkig hebben ontwikkelingen in kunstmatige intelligentie, spamfilters en cyberbeveiliging veel verbeterd:

Volgens Statista bestond in 2023 ongeveer 45% van alle e-mails wereldwijd uit spam.
Kaspersky schatte dit iets hoger, op 49%.
Gmail beweert dat het meer dan 99,9% van spam, phishing en malware blokkeert voordat het je inbox bereikt.

Hoewel het volume is afgenomen, is spam slimmer en gevaarlijker geworden. Criminelen gebruiken nu overtuigende technieken om spam te laten lijken op legitieme communicatie. Phishing en ransomware zijn actueler dan ooit.

🔍 Achteraf bekeken: had Bill Gates het mis?

Ja… en nee.

De voorspelling dat spam binnen twee jaar volledig opgelost zou zijn, was duidelijk te optimistisch. Maar Gates had gelijk dat technologische innovatie nodig was. En inmiddels zijn spamfilters die gebruikmaken van AI en machine learning de norm geworden.

Zijn idee van een betaalsysteem werd nooit realiteit, maar zijn visie heeft wel geholpen het debat over e-mailveiligheid in gang te zetten.

💡 Conclusie

Bill Gates overschatte de snelheid van verandering, maar zijn boodschap was waardevol: we hadden nieuwe strategieën nodig om spam te bestrijden.

Spam is niet verdwenen – het is veranderd.
En dankzij jarenlange technologische vooruitgang hebben we vandaag veel betere bescherming.

Dus als een verdachte e-mail tegenwoordig in je spamfolder eindigt in plaats van in je inbox, is dat te danken aan slimme filters, krachtige AI… en misschien een gewaagde uitspraak uit 2004.

Spam is over twee jaar opgelost